Kalkverf Overschilderen: Een Complete Gids

Kalkverf staat bekend om zijn unieke, natuurlijke en authentieke uitstraling. Het creëert een sfeervolle, wolkerige afwerking met subtiele kleurnuances, wat veel interieurs een warme en levendige touch geeft. Een van de grootste voordelen van kalkverf is dat het de ondergrond laat ademen, wat essentieel is voor een gezond binnenklimaat en de duurzaamheid van muren. Echter, wanneer de tijd rijp is voor een verandering of wanneer de praktische eigenschappen van kalkverf niet langer wenselijk zijn, rijst de vraag: hoe overschilder je kalkverf succesvol? Dit is een veelvoorkomende uitdaging, aangezien kalkverf zich heel anders gedraagt dan traditionele muurverven. Zonder de juiste aanpak kunnen er problemen ontstaan zoals slechte hechting, afbladderende verf of een ongelijkmatig resultaat. Deze uitgebreide gids duikt diep in de wereld van het overschilderen van kalkverf, biedt oplossingen en geeft u de kennis om uw project met vertrouwen aan te pakken.

Waarom zou u kalkverf willen overschilderen?

Hoewel kalkverf een prachtige esthetiek biedt, zijn er diverse redenen waarom u ervoor zou kunnen kiezen om een muur met kalkverf te overschilderen. Het is belangrijk om deze overwegingen mee te nemen in uw beslissing:

Verandering van esthetiek: Van wolkerig naar egaal

De kenmerkende wolkerige uitstraling, ook wel het 'kalkcluster effect' genoemd, is precies wat veel mensen aantrekt tot kalkverf. Deze kleurnuances zorgen voor een levendig en warm effect. Echter, smaken veranderen. Misschien bent u op zoek naar een strakkere, meer uniforme look voor uw interieur. Als u de voorkeur geeft aan een egaal dekkende afwerking zonder de subtiele variaties in kleur en textuur, dan zult u een ander type verf moeten overwegen. Kalkverf zelf zal nooit een volledig egale dekking geven, ongeacht hoe vaak u schildert.

Praktische bezwaren: Vuilaantrekking en reinigbaarheid

Een ander belangrijk aspect van kalkverf is de poreuze structuur. Hoewel dit bijdraagt aan de ademende eigenschappen, maakt het de muur ook gevoeliger voor vuil en vlekken. Kalkverf is over het algemeen moeilijk te reinigen met water. Dit maakt het minder geschikt voor ruimtes waar muren vaak vuil worden, zoals:

• Keukens: Spatten van koken, vet en voedselresten kunnen diep in de kalkverf trekken en zijn nauwelijks te verwijderen, wat resulteert in blijvende vlekken.
• Kinderslaapkamers of speelhoeken: Kleine kinderhandjes, vooral vette vingers, laten duidelijke en hardnekkige sporen achter op een kalkverfmuur. Deze vlekken zijn vaak onmogelijk weg te poetsen zonder de verflaag te beschadigen.
• Hallways en gangen: Plekken met veel loopverkeer en waar muren vaak worden aangeraakt, kunnen snel vlekkerig worden.

Afgeven van kleur: Het 'afpoederen' effect

Sommige soorten kalkverf, vooral die van mindere kwaliteit of wanneer ze niet correct zijn aangebracht, kunnen 'afgeven'. Dit betekent dat er bij aanraking een lichte poederige aanslag op uw handen achterblijft. Dit kan storend zijn, vooral in ruimtes waar mensen regelmatig tegen de muur aanleunen of erlangs lopen. Het overschilderen kan dit probleem verhelpen door een stabiele, niet-afgevende toplaag aan te brengen.

De unieke eigenschappen van kalkverf en hechting

Het overschilderen van kalkverf is geen standaard schilderklus. De grootste uitdaging ligt in de unieke samenstelling en eigenschappen van kalkverf. Zoals eerder genoemd, is kalkverf een natuurlijk product dat de ondergrond laat ademen. Dit damp-open karakter is een van de grootste voordelen, maar ook de bron van de problemen bij overschildering met 'reguliere' verven.

Traditionele muurverven, zoals latexverf, vormen een gesloten film op de ondergrond. Wanneer zo'n verf direct over kalkverf wordt aangebracht, kan dit leiden tot ernstige hechtingsproblemen. De kalkverf 'ademt' en werkt, terwijl de nieuwe verflaag dit probeert af te sluiten. Dit kan resulteren in:

• Plakken aan de roller: De ondergrond komt vast te zitten aan de verfroller, waardoor de kalkverf loslaat en de nieuwe verf niet goed kan hechten. Dit creëert een rommelig en ongelijkmatig oppervlak.
• Loslatende plakkaten: Op een later stadium, soms pas na weken of maanden, kunnen hele plakkaten van de nieuwe verf loskomen van de muur. Dit is vaak te wijten aan onvoldoende hechting en de spanningen die ontstaan tussen de twee verschillende verflagen.

Dit geldt niet alleen voor pure kalkverf, maar ook voor bepaalde kalk spachtel of mortelafwerkingen die dezelfde ademende en absorberende eigenschappen hebben. Het is cruciaal om te begrijpen dat de succesvolle overschildering afhangt van het handhaven van de ademende eigenschappen van de ondergrond, of het toepassen van een specifieke primer die de ondergrond stabiliseert en de hechting bevordert.

Welke kalkverf is te overschilderen? De sleutel tot succes

Voordat u begint met overschilderen, is het van vitaal belang om te bepalen welk type kalkverf er op uw muur zit. Er zijn namelijk twee hoofdsoorten kalkverf, en de aanpak voor overschildering verschilt aanzienlijk per type. De meest betrouwbare oplossing komt vaak van minerale verven, zoals die van Keim, die bekend staan om hun compatibiliteit met kalkrijke ondergronden en hun damp-open karakter.

Luchtkalk (CL) nader bekeken

Luchtkalk is een traditioneel bindmiddel dat verhardt door de opname van koolzuur (CO2) uit de lucht. Dit proces wordt carbonatatie genoemd. Het is vaak lastig om eenduidig vast te stellen of een muur geverfd is met luchtkalkverf, aangezien de visuele verschillen met hydraulische kalk subtiel kunnen zijn. Een mogelijke indicatie is echter een licht afzandende muur, wat betekent dat er bij aanraking wat poeder vrijkomt.

Over het algemeen is luchtkalk alleen goed te overschilderen met een andere kalkverf, zoals de kalkverf Keim Athenit. Deze verf is speciaal ontworpen om te hechten op en te werken met luchtkalkondergronden, waarbij de damp-open eigenschappen behouden blijven. Echter, als uw doel is om over te stappen op een niet-kalkverf (bijvoorbeeld een minerale verf van Keim voor een egalere afwerking), dan moet u voorzichtig te werk gaan.

De enige manier om met zekerheid vast te stellen of een muur geverfd met luchtkalk te overschilderen is met een niet-kalkverf, is door een proefondervindelijke test uit te voeren. Breng hiervoor een kleine laag Keim Soliprim aan op een onopvallende plek. Keim Soliprim is een universele fixeer- en grondeerlaag die speciaal ontwikkeld is voor minerale ondergronden. Laat deze laag goed drogen en controleer vervolgens de hechting. Als de Soliprim goed hecht en niet loslaat, dan kunt u de muur verder afwerken met hoogwaardige minerale verven van Keim, zoals Keim Innostar, Keim Optil of Keim Biosil. Deze verven behouden de damp-open eigenschappen van de muur en bieden een duurzame, egale afwerking.

Hydraulische kalk (HL of NHL): De robuustere variant

In tegenstelling tot luchtkalk, verhardt hydraulische kalk door het toevoegen van water (hydratatieproces), vergelijkbaar met cement, maar met behoud van de natuurlijke eigenschappen. Dit maakt hydraulische kalk over het algemeen robuuster en minder gevoelig voor afzanden dan luchtkalk.

Een ondergrond van hydraulische kalk is doorgaans gemakkelijker te overschilderen met minerale verven. U kunt direct aan de slag met de minerale verven van Keim, zoals Keim Innostar, Keim Optil of Keim Biosil. Deze verven zijn specifiek ontworpen om perfect te hechten op minerale, kalkrijke ondergronden en garanderen een even damp-open resultaat als de oorspronkelijke kalkverf. Hoewel het vaak direct kan, verdient het sterk aanbeveling om ook hier eerst een laag Keim Soliprim aan te brengen. De Soliprim stabiliseert de ondergrond, vermindert de zuiging en zorgt voor een optimale hechting van de eindlaag. Het resultaat is een prachtige, egale, kalkmatte uitstraling die de ademende eigenschappen van de muur volledig behoudt.

Vergelijkingstabel: Kalkverfsoorten en overschildermogelijkheden

Het laatste redmiddel: Keim I&F-Grund

Soms komt u een situatie tegen waarbij zelfs na het testen met Soliprim blijkt dat de hechting onvoldoende is, of wanneer u te maken heeft met een zeer problematische ondergrond die geen enkele verf lijkt te accepteren. In dergelijke gevallen is er een laatste redmiddel dat vaak uitkomst biedt: Keim I&F-Grund.

Keim I&F-Grund is een gespecialiseerde grondering die ontworpen is om complexe en problematische ondergronden te behandelen, waaronder die met slechte hechting van kalkverf of andere verflagen. Het grote voordeel van I&F-Grund is dat het de waterdampdoorlatendheid (het ademende karakter) van de muur behoudt, wat essentieel is voor een duurzaam resultaat en het voorkomen van vochtproblemen. Een enkele behandeling met I&F-Grund is in de meeste gevallen voldoende om de ondergrond te stabiliseren en een perfecte basis te creëren voor de afwerking.

Na het aanbrengen van Keim I&F-Grund dient u een droogtijd van ten minste 5 uur aan te houden. Daarna kan de muur worden afgewerkt met de minerale verven van Keim, zoals KEIM Biosil, KEIM Optil of KEIM Innostar. Deze combinatie zorgt voor een robuuste, damp-open en esthetisch aantrekkelijke afwerking.

Een belangrijk aandachtspunt bij het gebruik van I&F-Grund is de ventilatie. In tegenstelling tot de meeste andere Keim-producten, bevat I&F-Grund vluchtige organische stoffen (VOS). Het is daarom cruciaal dat de ruimte tijdens het aanbrengen en drogen van de grondlaag goed geventileerd wordt. Zorg voor open ramen en deuren en, indien mogelijk, voor mechanische ventilatie om de dampen af te voeren.

Overzicht van Keim Minerale Verven voor overschildering

De Keim-producten die hierboven zijn genoemd, zoals Innostar, Optil en Biosil, zijn allemaal minerale verven. Dit type verf onderscheidt zich van traditionele kunstharsdispersieverven (latex) door de manier waarop ze hechten en hun eigenschappen:

• Minerale hechting: In plaats van een filmlaag te vormen op de ondergrond, gaan minerale verven een chemische verbinding aan met minerale ondergronden (zoals kalkpleister, beton, en uiteraard kalkverf). Dit proces, silicificatie genoemd, zorgt voor een extreem duurzame en onlosmakelijke hechting.
• Damp-open: Alle minerale verven van Keim zijn extreem damp-open. Dit betekent dat vocht in de muur kan blijven ademen en verdampen, wat schimmelvorming en vochtproblemen voorkomt. Dit is cruciaal bij het overschilderen van kalkverf.
• Natuurlijk en duurzaam:Keim verven bevatten geen schadelijke weekmakers, oplosmiddelen of biociden en zijn zeer milieuvriendelijk. Ze zijn extreem kleurvast en duurzaam, waardoor uw muren er jarenlang prachtig uitzien.

Specifieke eigenschappen van de genoemde Keim producten:

• Keim Innostar: Een hoogwaardige, universeel toepasbare minerale binnenmuurverf met een uitstekende dekking en een bijzonder matte uitstraling. Zeer geschikt voor intensief gebruikte ruimtes.
• Keim Optil: Een zeer matte minerale binnenmuurverf die een diepe, fluweelachtige uitstraling geeft. Ideaal voor ruimtes waar een esthetisch hoogwaardige afwerking gewenst is.
• Keim Biosil: Een ecologische, hoogwaardige binnenmuurverf zonder schadelijke toevoegingen, ideaal voor mensen met allergieën of in kinderkamers. Biedt een zeer matte en schrobvaste afwerking.

Veelgestelde Vragen (FAQ) over het overschilderen van kalkverf

Kan je kalkverf afwassen?

Over het algemeen is kalkverf niet goed afwasbaar in de traditionele zin van het woord. Door de poreuze en open structuur van de verflaag trekken vlekken, met name vette vingers of gemorste vloeistoffen, snel in de ondergrond. Proberen om kalkverf met water en zeep af te wassen, zal waarschijnlijk leiden tot het uitwrijven van de vlekken, het beschadigen van de verflaag of het creëren van nieuwe vlekken door het water zelf. Dit is een van de belangrijkste redenen waarom mensen kiezen voor het overschilderen van kalkverf in ruimtes zoals de keuken of in huis met jonge kinderen. Minerale verven zoals Keim Innostar of Biosil bieden een veel betere reinigbaarheid, terwijl ze toch de damp-open eigenschappen behouden.

Moet je kalkverf zelf mengen?

Historisch gezien werd kalkverf vaak ter plekke gemengd, waarbij pigmenten handmatig werden toegevoegd om de gewenste kleur te creëren. Dit vereist ervaring en nauwkeurigheid, vooral als u een specifieke kleur wilt bereiken of meerdere wanden in dezelfde tint wilt schilderen. Het kan een leuk, creatief experiment zijn voor een klein project, maar is erg onpraktisch voor grotere oppervlakken. Gelukkig zijn er tegenwoordig kant-en-klare kalkverven op de markt, zoals Fresco kalkverf van Pure & Original. Deze zijn verkrijgbaar in een breed scala aan kleuren (meer dan 100) en hoeven alleen maar goed te worden doorgeroerd voordat u aan de slag kunt. Dit maakt het proces veel eenvoudiger en zorgt voor een consistent kleurresultaat.

Wat is kalkverf precies en wat zijn de voor- en nadelen?

Kalkverf is een natuurlijke muurverf op basis van gebluste kalk (calciumhydroxide), water en natuurlijke pigmenten. Het is een van de oudste verftypes en staat bekend om zijn milieuvriendelijkheid en ademende eigenschappen.

Voordelen:

• Natuurlijke uitstraling: Creëert een unieke, zachte, poederige en wolkerige esthetiek.
• Ademend: Zeer damp-open, wat bijdraagt aan een gezond binnenklimaat en vochtregulatie in de muur.
• Milieuvriendelijk: Vaak op basis van natuurlijke materialen, vrij van schadelijke chemicaliën.
• Schimmelwerend: De hoge pH-waarde van kalk heeft een natuurlijk schimmelwerende werking.

Nadelen:

• Gevoelig voor vuil: Poreus en moeilijk te reinigen, vooral bij vette vlekken.
• Kan afgeven: Sommige varianten kunnen poederig zijn en afgeven bij aanraking.
• Moeilijk te overschilderen: Vereist een specifieke aanpak en primer voor goede hechting met andere verftypes.
• Niet egaal: De wolkerige structuur is inherent en kan niet egaal worden gemaakt met kalkverf zelf.

Waarom zijn Keim producten zo geschikt voor het overschilderen van kalkverf?

Keim is een toonaangevende fabrikant van minerale verfsystemen die al meer dan 140 jaar gespecialiseerd is in duurzame en ademende verfoplossingen. De minerale verven van Keim zijn uitermate geschikt voor het overschilderen van kalkverf om de volgende redenen:

• Perfecte chemische hechting: Ze gaan een onlosmakelijke verbinding aan met de minerale ondergrond (silicificatie), wat zorgt voor een veel betere en duurzamere hechting dan een fysieke hechting van een filmlaag.
• Behoud van damp-openheid:Keim verven zijn net zo damp-open als kalkverf zelf, waardoor de muur kan blijven ademen en vochtproblemen worden voorkomen.
• Duurzaamheid en kleurvastheid: Ze zijn extreem bestand tegen weersinvloeden (buiten) en slijtage (binnen) en behouden hun kleur jarenlang zonder te vergelen of te verbleken.
• Milieuvriendelijk: De producten zijn op basis van natuurlijke grondstoffen, vrij van schadelijke oplosmiddelen, weekmakers en biociden.

Door te kiezen voor Keim producten bent u verzekerd van een professioneel en duurzaam resultaat dat de unieke eigenschappen van uw kalkondergrond respecteert.

Wat is het algemene stappenplan voor het overschilderen van kalkverf?

Een succesvolle overschildering van kalkverf volgt doorgaans deze stappen:

1. Reinig de muur: Verwijder stof, spinnenwebben en losse deeltjes met een zachte borstel of stofzuiger. Vermijd overmatig water.
2. Identificeer het type kalkverf: Probeer vast te stellen of het luchtkalk of hydraulische kalk betreft. Een licht afzandende muur kan duiden op luchtkalk.
3. Voer een proeftest uit: Breng op een onopvallende plek een laag Keim Soliprim aan. Laat drogen en controleer de hechting.
4. Breng de primer aan: Als de proeftest succesvol was, breng dan een volledige laag Keim Soliprim aan over de hele muur. Zorg voor een egale dekking. Voor problematische gevallen, overweeg Keim I&F-Grund met goede ventilatie.
5. Laat de primer drogen: Respecteer de aanbevolen droogtijd (minimaal 5 uur voor Soliprim en I&F-Grund).
6. Breng de eindlagen aan: Schilder de muur af met twee lagen van de gekozen Keim minerale verf (Innostar, Optil, of Biosil). Laat elke laag voldoende drogen voordat u de volgende aanbrengt.

Conclusie

Het overschilderen van kalkverf is een project dat specifieke kennis en de juiste producten vereist, maar het is zeker haalbaar met succes. Door de aard van de kalkverf te begrijpen en te kiezen voor compatibele, damp-open verfsystemen zoals die van Keim, kunt u de uitstraling van uw muren transformeren zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de ondergrond. Of u nu kiest voor een egale afwerking of een oplossing zoekt voor praktische problemen zoals vuilaantrekking, de sleutel tot succes ligt in een zorgvuldige voorbereiding en het gebruik van de juiste materialen. Met deze gids heeft u alle informatie in handen om uw kalkverfmuur een succesvolle nieuwe look te geven.

Als je andere artikelen wilt lezen die lijken op Kalkverf Overschilderen: Een Complete Gids, kun je de categorie Verf bezoeken.